شبیخون فرهنگی به میدان «غلامرضا خان ارکوازی» شهر ایلام
جامک: یونس قیطانی
در عصری که گفتمان های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ، بنیان فرهنگی پیدا کرده اند و توسعه ی کسب و کارهای فرهنگی هنری در آینده ای نزدیک در میان مشاغل مختلف رتبه ای قابل توجه را به خود اختصاص خواهد داد ؛ و در روزگارانی که بشر ، دعوا ها و نزاع های توسعه و تعالی بر مبنای اقتصاد صنعتی و … را به تمامی آزموده است و به سوی توسعه همه جانبه بر مبنای داشته های فرهنگی هنری گام بر می دارد ؛ و در روزگارانی که بسیاری از ممالک نوبنیاد همچون همین شیخ نشین های حاشیه ی خلیج فارس با هزینه های سرسام آور در رویای دست و پا کردن تمدن و پیشینه ای فرهنگی برای خود هستند و حتی تندیس دانشمندان و مفاخر ما را ( تنها به بهانه ی داشتن اثری به زبان عربی ) در معابر و میادین خود نصب می کنند و دست به ترور شخصیت ها و دانشمندان ما می زنند ؛ ما بی پروا و بدون دوراندیشی کماکان در پیله ی اختناق خودخواهی و بدسلیقگی های شاید آگاهانه ، دست و پا می زنیم و چوب حراج به داشته هایمان می زنیم .
امروز برای نقش آفرینی و حضور در معادلات سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی و برای آن که گفتمان هایت خواهان داشته باشد و دیپلماسی فرهنگی را به فراسوی مرزها تعمیم بدهی ، باید بستر این کار را فراهم کنی و آن چیزی جز تثبیت جایگاه مدنی و فرهنگی در اذهان جهانیان نیست.
در استان ایلام متاسفانه بدسلیقگی ها و کم توجهی ها به داشته ها و مفاخر فرهنگی هنری ، از دست دادن زمان و استفاده نادرست از زیر ساخت هایی که می توانست آورده های فرهنگی فراوانی را برای استانمان داشته باشد ، همچنان ادامه دارد ؛ در چند وقت اخیر شاهد نصب نمادی عجیب الخلقه در میدانی که به نام « غلامرضا خان ارکوازی » از مفاخر عرفان و ادبیات استان نامگذاری شده بود را شاهد هستیم و الان هم شبانه و طی یک شبیخون و شادمان از یک فتح الفتوح تابلو میدان که پیش تر به نام شاعر و عارف شهیر ایلامی « غلام رضا خان ارکوازی » بود به میدان « مخابرات » تغییر یافته است ؛ این که در دعاوی حقوقی بین نهاد های مختلف چه گذشته و می گذرد را کاری نداریم و به این موضوع ورود نمی کنیم ؛ اما حق داریم که به عنوان یک شهروند از مسئولین مربوطه بپرسیم شهرداری وقت در سال هایی که این میدان طراحی و ساخته شده به چه اجازه ای جایگاه و نام آن را معامله کرده اند ؟ در فرهنگ شهرنشینی مکان هایی هستند که بجز کاربری اولیه ، دارای ارزش معنوی هستند و می توانند مبیّن و مبلّغ گوشه ای از فرهنگ اصیل و بومی استان باشند و کسی اجازه ندارد این ارزش را که متعلق به مردم است معامله کند ؛ آن هم به نامی که نه یک کالای تجاری است نه کالایی خوراکی ، نه پوشاک و نه هیچ آورده ی تبلیغی و ارزشی برای آن دستگاه دارد .
اگر در زمان این نامگذاری اخیر، خبر از این جریان واگذاری و … نداشتیم پس اشتباهی جبران ناپذیر و خُسرانی فرهنگی را مرتکب شده ایم و بهتر بود پیش از این که این ترور فرهنگی صورت بگیرد و به مردم استان و به ویژه جامعه ی فرهنگ و ادب توهین شود ، جایگاهی درخور و بهتر و شایسته تر برای این موضوع در نظر گرفته و اجرایی می شد و بعد از آن این عمل صورت می گرفت تا خاطرها آزرده نشود .
با ذکر یک مثال ملموس این مطلب را به پایان می برم و قضاوت را به مردم و مخاطبان فرهیخته و فرهنگ دوست استان و شهرمان ایلام می سپارم ؛ یادمان هست که در خیابان مرحوم آیت الله حیدری و جایی که امروز یک سوی آن اداره کل جهاد کشاورزی و در سوی دیگر مخابرات استان وجود دارد ، روزگارانی دوباغ سرسبز با درختانی بلند و قدیمی بود ، با جوی آبی که از قنات های پیر و خسته ی شهر عبور و از میان این دو باغ گذر می کرد ؛ چیزی شبیه معماری « باغ های ایرانی » ؛ با اندکی خوش سلیقگی می توانستیم بخشی که « کاخ فلاحتی » در آن واقع شده را به موزه ی آثار باستانی ، موزه مردم شناسی ، رستوران های سنتی و نمایشگاه های دائمی صنایع دستی استان تبدیل کنیم و پایین دست آن را که هم اکنون ساختمان مخابرات در آن واقع شده به « باغ موزه دفاع مقدس » استان تبدیل کنیم تا امروز مجبور نباشیم در راهروهای تنگ و تاریک اداره کل بنیاد حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس ( ضمن تقدیر از مسئولان کنونی این اداره که هرچند دیر ولی این اقدام ارزشمند را انجام دادند ) ، باغ موزه دفاع مقدس بسازیم ، دفاع مقدسی که طلایه دار آن بی تردید مردم صبور و مقاوم استان ایلام هستند و حقی بیش از این دارند ؛ مردمی که تاریخ بعد از دفاع مقدس ثابت کرده دنبال سهم خواهی از دفاع مقدس نبوده و نیستند.
خلاصه تاریخ را مروری کنیم تا مجبور به تکرار آن نباشیم ، اگر سیمای آینده را در آیینه ی گذشته بنگریم دیگر کوچه هایی همچون کوچه های منطقه زمین شهری ایلام نخواهیم ساخت که اگر یک ماشین از جلو بیاید ، باید دیگری تمام کوچه را دنده عقب برود ، بگذریم که بعضی معابر اصلا ماشین رو نیستند و تنها پیاده می توان گذر کرد و شاید هم « مال رو » ….
منتظر می مانیم تا مسئولان با درایت کافی ، این ضایعه ی فرهنگی را به نحوی شایسته و در خور شان مردم استان ایلام و جایگاه والای مذهبی ، فرهنگی و ادبی « غلامرضا خان ارکوازی» ، جبران کنند.
