بهشتی نهان در منظومه استان ایلام به نام «آبدانان»
به گزارش خبرگزاری فارس از ایلام، آبدانان یکی از شهرستانهای استان ایلام است که در شرق استان قرار گرفته، این شهرستان تا سال ۱۳۷۴ به عنوان یکی از بخشهای شهرستان درهشهر محسوب میشد.
مساحت شهرستان آبدانان ۲۳۸۵ کیلومتر و با شهرستانهای درهشهر و دهلران و استان لرستان همسایه است، مرکز شهرستان شهر آبدانان و دارای سه بخش مرکزی، سراب باغ و کلات مورموری است.
بدون شک شهرستان آبدانان یکی از ناشناختهترین شهرهای دیدنی کشور است، شهری که با وجود طبیعت بکر و دست نخورده و وجود بناهای تاریخی چند هزار ساله همچنان سهم ناچیزی از حضور ایرانگردان و مسافران را به خود اختصاص داده است، بیشتر جمعیت این شهرستان را لرها و لکها تشکیل میدهند.
کرمی معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان در گفتوگو با خبرنگار فارس گفت: شهرستان آبدانان از لحاظ فرهنگ و آثار باستانی جزء مناطق هدف گردشگری در استان بویژه در ایام نوروز برای مسافران عزیز است که دارای جاذبههای گردشگری و تفریحی و مذهبی مختلفی است که عبارتند از:
۱) تپه تاریخی پشت قلعه:
در ۳ کیلومتری جنوب شهر آبدانان و در حاشیه غربی روستای پشت قلعه بر روی تپهای مخروطی و نسبتاً مرتفع بنای قرار گرفته که به نام پشت قلعه آبدانان مشهور است.
قلعه تاریخی مربوط به دوران ساسانی و دارای برج و بارویی مدور، بنای شاه نشین و تونل دسترسی به آب بوده و در ساخت آن از قلوه سنگ و ملات گچ نیم کوب استفاده شده است، بنای مذکور در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده و در حال حاضر جزء طرحهای ملی اداره کل میراث فرهنگی استان محسوب میشود.
۲) امامزاده سید صلاح الدین محمد:
در جنوب آبدانان و در حاشیه رودخانه، بنای مذهبی امامزاده سید صلاح الدین محمد از نوادگان امام محمد باقر علیه السلام واقع شده است.
بنای امامزاده مربوط به قرون ۷ و ۸ هجری قمری، با پلانی مربعی و به صورت چهار طاقی بنا شده است و روی این مقبره گنبدی بزرگ از نوع اورچین(گنبد مخروطی پلکانی) ساخت شده که ویژگی اصلی بناست.
بنای مذکور از مهمترین بناهای مذهبی استان ایلام و شهرستان آبدانان محسوب میشود این اثر در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
۳) غار طبیعی مژاره:
این غار در ۲۵ کیلومتری شمال دامنه کبیرکوه و در قسمت شرق شهرستان آبدانان واقع شده است غار مژاره از معروفیت خاصی برخوردار است که هر سال گردشگران، دوستداران طبیعت و محققانی از اقصی نقاط ایران بخصوص در فصول بهار و تابستان از این غار طبیعی بازدید کردده و تصاویر پژوهشی تهیه میکنند.
این غار با ۳۵ هزار سال سابقه متعلق به گروه بنگستان و سازند ایلام و جزیی از سازند گچساران است و قدمت آن به دوره نتونین و کامپانین کلستار تعلق دارد.
وجود آب سرد، فضای مفرح، کمر آویزهای متنوع، گیاهای کمیاب، سقف مرتفع و چشم نواز و سنگوارههای موجود در این اثر طبیعی و شگفت آور از مهمترین شاخصههای بینظیر غار مژاره آبدانان است.
گرچه ورود به درون این شاهکار الهی، مقداری رعب آور و بخاطر ریزش سنگوارههای آهکی سقف و دیوارههای آن نیز خطر آفرین است اما وزش نسیم روح پرور، وجود طاق دیسهای متلون در سقف، صدای سمفونی شاد اما ناپیدای حشرات، پرواز نامنظم خفاش ها و شب پرهها، چک چک قطرات آب ازسقف غار، خودنمایی حوضچههای گچی پرآب زلال و جیک جیک پرندهها و گنجشکهای خوشالحان بر آستانه این غار شگرف غار پراسرار مژاره را جذاب و دیدنی کرده است.
پنج گونه کمیاب از خفاشان شامل بال بلند، دم موشی بزرگ، دم موشی مسقطی، حنائی و موشی کوچک در غارهای شهرستان آبدانان و بخصوص غار مژاره زیست میکنند که در دیگر غارهای استان ایلام و سایر استانهای کشور به ندرت دیده میشوند.
۴) دریاچه دوقلوی سیاه گاو:
دریاچه دوقلوی سیاه گاو در فاصله ۸ کیلومتری مرکز بخش سراب باغ آبدانان واقع شده است، اطراف این دریاچه را در دشتها و کوههای نسبتا مرتفعی فرا گرفته است جلوههای بهاری و پاییزی این دریاچه جذاب و دیدنی است و گلزارهای حاشیه دریاچه و پرندگان وحشی آن گردشگاه جالب توجهی را به وجود آوردهاند، دو دریاچه زیبا به وسیله کانالی طبیعی به عرض ۵/۱ متر و عمق یک متر و به طول ۸ متر به هم مرتبط هستند.
این دو دریاچه دارای آبی زلال است به طوری که میتوان تا عمق ۳ متری آن را شبیه آکواریومی پر از ماهی است مشاهده کرد.
۵) آثار تاریخی قلعه هزارانی:
قلعه هزارانی یکی از همین آثار تاریخی ایلام به شمار میرود که با مصالح سنگ و گچ ساخته شده است و در روستای هزاران، بر فراز تپهای طبیعی دیده میشود.
پلان بنا که قدمت آن به دوران ساسانی میرسد، به شکل دالانهای مستطیل شکل و طویلی است که در حال حاضر تخریب و به صورت مدفون مشاهده میشوند. در قسمت شمالی جاده آبدانان به طرف بخش موموری و در نزدیکی روستای هزارانی میتوانید این اثر تاریخی را دید.
در بازدید از قلعه هزارانی که به “قلعه پاقلاع هزارانی” شهرت دارد علاوه بر دالانهای مستطیلی شکل، سه اتاق بزرگ در قسمت جنوبی و بناهای جانبی در سطح شمالی ساختمان نمایان است؛ همچنین میتوانید در قسمت غربی قلعه نیز طاقهای قوسی و اتاقهای کوچک دیدهبانی را مشاهده کنید.
۶) پارک سراب آبدانان:
پارک تفریحی سراب با مساحت ۵ هکتار، دارای فضای سبز مناسب و دریاچهای زیبا بوده و از کلیه امکانات لازم برای پذیرایی از مراجعه کنندگان برخوردار است؛ در داخل این پارک، چشمه آبی گوارا و شیرین وجود دارد که از دل کبیر کوه بیرون میآید؛ پارک تفریحی سراب، همچون نگینی سبز در دامنه کبیر کوه خود نمایی میکند.
۷) آبشار ماهوته:
این آبشار در مجاورت روستای ماهوته و در ۱۸ کیلومتری جنوب شهر آبدانان قرار دارد و از دامنههای دینارکوه سرچشمه میگیرد و در مسیر خود نشاط و سرزندگی را به همراه میآورد و از فراز صخرهها و تختهسنگها فرو میریزد.
طبیعت اطراف آبشار ماهوته به دلیل وجود کوهها و رودخانهای پر آب، چشماندازهایی تماشایی دارد و آب و هوای مطبوع این منطقه بسیاری از خانوادهها و مسافران را برای گذران تعطیلات و یا پیک نیک به آبشار ماهوته میکشاند.
علاوه بر آن آبشار ماهوته و طبیعت منطقه هر ساله میزبان ماجراجویان و طبیعتگردان زیادی است که برای گشت و گذار و عکاسی به این ناحیه میآیند؛ فصل بهار بهترین زمان سفر به آبدانان و بازدید از طبیعت این شهرستان است چرا که هم آب و هوا دلچسب خواهد بود و هم طبیعت زیباییهایش را بیشتر به رخ میکشد.
۸) شهر تاریخی جولیان:
شهر تاریخی جولیان (نام محلی ژیلیو) را میتوان نمادی از معماری ایران کهن و تاریخ ساسانیان دانست، این شهر در زلزلهای ویرانگر در سال ۳۳۴ هجری قمری کاملا تخریب شده و به صورت تپهای با چندین سنگ در آمده است.
برای ساخت این مورد از جاذبههای آبدانان از سنگ، قلوه سنگ، گچ نیم کوبیده شده با پلان مستطیل و مربع که عرض دیوارهای آن قطور و دارای طاق، پنجره و درهای کوتاه بودند استفاده شده است.
برای رساندن آب به شهر از چشمهای به نام ماه کوله که در نزدیکی قرار داشت استفاده میکردند و آب را از طریق لولههای سفالی به شهر میرساندند؛ قدمت این شهر باستانی بیش از ۱۵۰۰ سال است و در آن زمان حدود ۵۰۰۰ نفر سکنه داشته است؛ در آن زمان شهری با موقعیت استراتژی برای شاهان ساسانی بوده است.
قطعاً زیباییها و دیدنیهای شهرستان آبدانان آنقدر زیاد است که چشم هر گردشگری را به خود خواهد گرفت در ایام نوروز فرصتی است که بتوان از دیدنیهای این شهرستان به نحو احسن دیدن و سوغاتی از این شهرستان به همراه خود ببرید که بعدها در خاطرات خود میتوان از این شهرستان زیبا و دیدنی یاد کرد.