سنگ به آیینه ی فرهنگ

جامک: نورمراد رضایی
خالق یک اثر کمیک کار بسیار دشواری پیش رو دارد چرا که صحبت از یک چالش اجتماعی در پوشش ظریفی بنام طنز است نه یک نوع لودگی و فکاهیاتی که به صرف خنداندن، هر کاری در آن مجاز باشد. یک مجموعه ی طنز و کمدی باید در چهارچوبی تولید شود که رعایت زیبایی شناسی، زبان، شخصیت پردازی و فن زیبای شوخی سازی که یک اصل مسلم است در آن لحاظ شده باشد، آنچه که در یک کار درام ضرورت دارد یک مجموعه کمدی و طنز هم بایست واجد شرایط آن باشد و یک اثر نمایشی اگر در چهارچوب طنزِ درست اجرا شود بسیار ارزشمند است.

بدون شک در یک کار طنز، معنا ، اندیشه و تفکر یک اصل است و آنگونه که گفته شد مانند اثر جدی (درام) کاراکتر، شخصیت، موضوع و تم دارد.
طنز ، خندیدن وخنداندن یک اتفاق کاملاً انسانی است، هیچ منظره طبیعی در طبیعت یا در حیوانات خنده‌دار نیست
در یک کار نمایشی هنرپیشه، مولد نیروی کار است و شخصیتی متفکر محسوب می‌شود و نماینده ی بخشی از جامعه .
شخصیت در تعریف یک کار نمایشی ویژگی های خاصی دارد و متمایز از تیپ است ، تیپ برخلاف شخصیت، خصوصیات مشترک گروهی از آدم هاست که به آن ها نوعی یگانگی و وحدت می بخشد ، آنچه امروز در تعریف کاراکترهای سریال ” نون خ ” می بینیم به عنوان نمایندگان یک جامعه ، مردان و زنان کورد .

اساسی ترین فاکتور برای خالق یک اثر این است که چگونه می‌اندیشد و چه موضعی را در اثر خود اتخاذ می‌کند، چه می خواهد بگوید ، چه چیزی را به عنوان هدف انتحاب کرده است ، متن نمایشی او داری چه ویژگی هایی است ، کاراکترهای های او آیا پخته و تاثیر گذار هستند و انجام و فرجام کارش چه چیزی را به مخاطب عرضه می کند ، چه موضوعی را نقد می کند و جامعه ی هدفش را چگونه معرفی می کند

در تیتراژ پایانی سریال ” نون خ” می بینیم و می خوانیم که استانداری کرمانشاه برای تولید چنین اثری در راستای معرفی مردم ،فرهنگ و سنت ، زبان ، صنایع دستی ، جاذبه های طبیعی و تاریخی این منطقه هزینه کرده است
در برخی از نوشته های سفارشی در میان نقدهای گوناگون می بینیم که از سریال مورد نظر تعریف و تمجید می شود ،جای تعجب است کسانی که در حوزه ی فرهنگ و هنر می نویسند به عمق فاجعه پی نبرده اند
ظلمی که گروه کاری سریال ” نون خ” و استانداری کرمانشاه در حق فرهنگ ، زبان ، پوشش و آبروی فرهنگی کوردها روا داشته بی سابقه است

این سریال علاوه بر اینکه قصه و متن نمایشی بسیار ضعیفی دارد اصلا مسیر مشخصی را دنبال نمی کند
در این سریال کاراکتر های مرد با چهره های تکیده و ناجور جامعه ای معتاد و بیکار را معرفی می کنند و این در حالی است که در واقعیت ،مردان غیور کورد برای رسیدن به لقمه ی حلال حتی به سخت ترین شغل کاذب دنیا ، کولبری هم روی آورده و جانشان را به خطر انداخته اند
در این سریال کاراکتر های مرد اکثرا معتاد ، بی سواد ، بی کار ، بی عار وکم عمق خودنمایی می کنند که حتی توان اداره ی بدیهی ترین امورات خود را ندارند ، فحاشی و لودگی بارزترین تعریف شخصیت های داستانی این مجموعه است

دختران کورد در این سریال بی بر و رو ، ترشیده ، خشن و دور از حس زیبای زنانگی که خانواده ها برای دلخوش کردنشان دست به ترفند های خلافکارانه ( شوهر یابی اینترنتی ) برای یک مراسم ساده خواستکاری می زنند

پوشش کوردی در این سریال بسیار نازیبا ،شلخته و بی برنامه است ، پوششی که در واقعیت یکی از زیباترین پوشش های سنتی دنیاست و داری تعریفی خاص به لحاظ زیبایی شناختی .

لوکیشن ها جز تصاویر هوایی بی ربط که حاصل توصیه ی سفارش دهنده است ، بسیار نازیبا ، نافرم و سرسری انتخاب شده اند ، روستایی که در نمای لانگ در دل طبیعت زیباست اما در نماهای نزدیک بسیار ناموزون جلوه می کند

اتفاق های داستانی در این سریال با توجه به عدم نویسندگی مناسب که حاصل ناپختگی و عدم شناخت نویسنده یا نویسندگان از این منطقه است ناجور و بی هیچ هدفی پیش می روند

دیالوگ ها سطحی و کلیشه ای انتخاب شده اند و فن شوخی سازی که اساس کار طنز است در کار دیده نمی شود ، یک طنز کلامی کاملا بی حساب و کتاب و اگر طنز موقعیتی هم اتفاق می افتد بیشتر مخرب است تا تاثیر گذار

کارگردانی و اتفاقات هنری در کار بی هیچ خلاقیتی خطی و معمولی است ، تولید و ضبط عجولانه ی کار کاملا مشهود و مشخص است

برای ساده سازی کار در بخش های که زلزله اتفاق می افتد لوکیشن کار به فضای آزاد و در زیر سیاه

چادر اتفاق افتاده است ، استفاده از دو سیاه چادر پاره و رنگ و رو رفته که صنایع دستی منطقه را هم به چالش کشیده است ، فضایی کاملا بی ریخت و بدور از هرگونه وسواس هنری ، عوامل تولید در بحث ریخت شناسی و توجه به اصل زیباشناختی کاملا بی سلیقه عمل کرده اند

▫️در زمان پخش سریال ” نون خ ۱” منتقدان یکی از نکات مثبت این سریال را خارج شدن از فضای آپارتمانی و اهمیت به گویش‌ها، آداب و رسوم و اقوام ایرانی دانستند ، اما در سری جدید این سریال این اتفاق اجحاف بزرگی است در حق مردمی که آداب و رسوم و زبان و داشته هایشان مثال زدنی است ، آنچه امروز در این سریال می بینیم بازتاب درستی از فرهنگ کوردی منطقه نیست ، می بایست متولیان امر در آینده برای تولید چنین آثاری به بهانه ی خدمت فرهنگی وسواس بیشتری خرج کنند
استانداری کرمانشاه دچار اشتباه بزرگی شده است و می بایست در راستای رسیدن به اهداف فرهنگی درست از مشاورین اصلح تری بهره ببرد تا به چنین روزی نیفتد .