«اقتصاد اربعین» گزینه‌ی زیر میز!!!
ایلام سال‌هاست زخم کهنه محرومیت و توسعه‌نیافتگی را با خود یدک می کشد. در سال‌های پس از انقلاب تلاش‌هایی برای رشد و توسعه این استان صورت گرفته لیکن وجود مشکلات عدیده‌ای از قبیل؛ عوارض ناشی از جنگ تحمیلی، پائین بودن نرخ بازدهی سرمایه گذاری‌های انجام شده، نبود زیر ساخت‌های مناسب، مشکلات مدیریتی و مهمتر از همه فقدان برنامه جامع و پایه‌ای برای توسعه از جمله مواردی بودند که راه رشد و پیشرفت استان ایلام را ناهموار ساخته بود.
به اعتقاد صاحب نظران اقتصادی مهمترین پتانسیل های موثر برای توسعه استان شامل ذخایر عظیم نفت و گاز، دشت های حاصلخیز مستعد دامپروری و کشاورزی، طبیعت زیبا و مستعد جذب گردشگر، نیروی انسانی تحصیلکرده و جوان و مرز بین المللی مهران می باشند. همه به یاد دارند که هم مرز بودن با کشور عراق زمانی یک تهدید جدی برای امنیت ما محسوب می شد؛ اما امروز همین مرز به یک فرصت تبدیل شده و اگر هوشمندانه عمل شود، می توان از این موقعیت برای رونق و شکوفایی اقتصاد استان و کشور استفاده نمود.
نیک می دانیم چند سالی هست که کنگره عظیم اربعین، استان ایلام را در کانون توجه مردم ایران، سیاسیون و مدیران ارشد نظام قرار داده است. شکی نیست اگر هزاران میلیارد ریال برای معرفی ظرفیت ها و پتانسیل های ایلام هزینه می شد، نمی توانست به اندازه این چند سال حضور زائرین اباعبدالله الحسین(ع) منجر به معرفی و شناساندن این نقطه مفقود شده در نقشه جغرافیای کشورمان شود.
از طرفی با وجود تلاش های معنادار برخی افراد در سطح کلان و منطقه برای کمرنگ کردن مرز بین المللی مهران اما سال به سال حضور میلیونی زائرین در استان ایلام افزایش یافته و این نقطه به مقصد اصلی و انتخاب اول زوار تبدیل شده است و مردم دوستدار اهل بیت (ع) نیز بدون هیچ گونه چشمداشت و یا توقع کسب درآمد، خدمتگزار این مسافران بوده و به این نوع خدمات رسانی افتخار می کنند.
بی تردید ظرفیت ارزشمند کنگره اربعین می تواند همانند حضور زائرین در شهرهای قم و مشهد مقدس که به خلق موقعیت های اقتصادی منجر شده و اشتغالزایی پایدار، بهبود معیشت و رشد و آبادانی برای مردم آنان رقم زده است؛ جهش مناسبی نیز در رشد اقتصادی استان ایلام به دنبال داشته باشد. اما شواهد موجود حاکی از آن است که مردم استان ایلام هنوز نتوانسته اند از برکات این رویداد مهم و حتی تردد زائرین در سایر ایام سال بهره مند شوند.
این که دولت و نهادهای عمومی بایستی به خیل عظیم زوار خدمات رسانی کند جای هیچ بحث و گفتگویی نیست و قطعا با وجود تراکم بالای افراد و محدودیت منابع و امکانات، مدیریت این برنامه ها بدون کمک رسانی بخش دولت و نهادهای عمومی مقدور نمی باشد اما این بدان معنا نیست که برای واگذاری این امر به خود مردم تلاش نشود. تجربه نشان می دهد مردمی کردن فعالیت های فرهنگی به مراتب نتایج مثبت تری به همراه دارد آن هم رویدادهایی که ریشه در اعتقادات مذهبی مردم داشته و افراد به خوبی چارچوب های اخلاقی و حرفه ای مربوطه را رعایت می کنند.
سوال اینجاست؛ چرا همه تصور می کنند که زائرین فقط مشکل غذا و خوراکی دارند؟ چرا احساس می شود بایستی حتما به آنها غذای مجانی داده شود؟! این در حالی است که عموما این افراد فقیر و یا ندار نیستند که به این میزان موضوع پشتیبانی خوراکی و تامین غذای آنها برجسته می شود.
نکته جالب توجه اینکه برخی سازمان های فرهنگی و ادارات دخیل در امر توسعه که وظایف مهمتری دارند، به جای پرداختن به رسالت اصلی خود که همانا تهیه خوراک فرهنگی یا راهنمایی برای معرفی بیشتر استان بوده، به امر پخت و پز غذا و سرویس دهی خوراکی مشغول می شوند؟!
به نظر می رسد با گذشت چند سال از برگزاری کنگره اربعین، مدیران و دست اندرکاران استان ایلام بایستی به سطحی از تجربه و آگاهی دسته یافته باشند که بتوانند از این فرصت برای ارتقاء شاخص های اقتصادی استان، رفع مشکل بیکاری، بهبود معیشت مردم و …. استفاده نمایند.
دایر نمودن بازارچه های موقت با نگاه به عرضه سوغات محلی، صنایع دستی و سایر محصولات استان، شناسایی و هدفگذاری منازل افراد علاقه مند برای عرضه به صورت استیجاری، بستر سازی و تهیه زیرساخت اولیه برای تاسیس واحدهای صنفی عرضه کننده مواد خوراکی و لوازم ضروری در مسیر های منتهی به مرز و ….؛ نمی تواند منافاتی با اهداف این رویداد فرهنگی داشته باشد. بنابراین چنانچه تلاش شود بخشی از امور به خود مردم و یا تشکل های مردم نهاد و غیر دولتی واگذار شود، می توان در سنوات آتی به تاثیر اربعین در اقتصاد استان بیشتر امیدوار بود و از این طریق فرصت کاهش فاصله توسعه نیافتگی استان را به طور قابل محسوسی بهبود بخشید.
