چگونه خون بندناف نوزاد خود را ذخیره کنیم؟
«معصومه بلوچی» در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: خون بندناف حاوی سلول‌های بنیادی است که توانایی درمان بیماری‌های صعب‌العلاج مانند سرطان خون، لوسمی، لنفوم، تالاسمی، اوتیسم، فلج مغزی و بیماری‌هایی که سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کنند و همچنین کم‌خونی مادرزادی را دارد اما متاسفانه در روز تولد به عنوان زباله بیولوژیکی دور ریخته می‌شود.
وی با بیان اینکه تحقیقات بر روی درمان تعداد دیگری از بیماری‌ها با خون بند ناف مثبت اعلام شده است، افزود: به زودی درمان بیماری‌هایی مانند از دست دادن شنوایی اکتسابی، دیابت، بیماری پوستی برص (لک و پیس پوستی) از طریق استفاده از سلول‌های بنیادی امکانپذیر خواهد شد.
مدیربانک خون بندناف استان ایلام در خصوص بهترین زمان ثبت نام ذخیره خون بند ناف، گفت: از هفته ۳۴ بارداری و با پر کردن پرسشنامه پزشکی می‌توان ذخیره کردن یا منع ذخیره اطلاع پیدا کرد بدین صورت که با انجام آزمایشاتی از سلامتی مادر برای ذخیره خون بند ناف اطمینان حاصل می‌شود در غیر این حالت والدین از ذخیره بند ناف منع می‌شوند.
بلوچی ادامه داد: در حالتی مانند بیماری که مادر در طول زندگی به آن مبتلا بوده است مانند هپاتیت ب و زگیل تناسلی، مادر از داروهای مانند سرم البومین که منشاً انسانی دارد استفاده کرده باشد، یا مادر در دو سال ما قبل بارداری به بیماری تیروئید پرکار مبتلا شده و داروی متی‌مازول استفاده کند، یا بیماری که مادر، یک سال قبل از بارداری به آن مبتلا شده مانند بیماری ناشی از حجامت، تتو و دریافت خون، همچنین بیماری‌هایی که در طول دوران بارداری مانند اهدا تخمک و اسپرم اهدایی متوجه مادر می‌شود از مواردی هستند که منع قرارداد دارند و امکان ذخیره خون بند ناف نوزاد وجود ندارد.
وی ادامه داد: در زمان زایمان از مادر آزمایش‌هایی گرفته می‌شود که اگر مواردی چون ایدز، هپاتیت، CMV و HTLV تشخیص داده شود از ذخیره سازی خون بند ناف امتناع می‌شود.
مدیر بانک خون بند ناف جهاددانشگاهی ایلام با تاکید بر اینکه ذخیره خون بندناف در زمان زایمان نیز وجود دارد، تصریح کرد: یکسری سوالات اضطراری پزشکی برای فراهم کردن ذخیره خون بند ناف پرسیده می‌شود در صورت اثبات سلامتی مادر و نمونه گیری‌های مورد نیاز از والده و نوزاد نسبت به ذخیره سازی اقدام می‌شود.
بلوچی خاطر نشان کرد: نمونه‌گیری در روز زایمان آسیبی به مادر و جنین نمی‌رساند یعنی ما دخالتی در امر زایمان نداریم و فقط از جفت بند ناف دور ریخته نمونه گرفته و به مرکز جهت آزمایش ارسال می‌شود همچنین از مادر خون محیطی جهت آزمایش گرفته می‌شود تا سلامتی مادر مشخص شود.
وی با اشاره به اینکه نمونه ارسالی توسط کارشناس کنترل کیفیت به لحاظ حجم و تعداد سلول مورد بررسی قرار می‌گیرد، افزود: حجم باید حداقل ۶۰ سی‌سی و تعداد سلول حداقل ۶۰۰ هزار سلول باشد تا جهت ذخیره سازی تایید اولیه را بگیرد که در نهایت خون بندناف به مدت ۲۸ سال و در تانک‌های حاوی نیتروژن مایع در دمای منفی ۱۹۶ درجه سانتیگراد در بانک خون بند ناف رویان تهران نگهداری می‌شود.
مدیر بانک خون بند ناف جهاددانشگاهی ایلام با بیان اینکه ذخیره سازی بند ناف فقط برای خود کودک نیست و در درمان دیگران نیز کارساز است، گفت: برای پیوند سلول بنیادی ۶ شاخص تطابق ژنتیکی در نظر گرفته شده که اگر ۴ شاخص بین دهنده و گیرنده وجود داشته باشد تطابق ژنتیک حاصل شده و شرایط برای پیوند فراهم است.
بلوچی تصریح کرد: نوزاد ژنتیک را از پدر و مادر به ارث می‌برد پس تطابق ژنتیکی با خواهر و برادر و مادر و پدر بیشتر است تا افراد درجه دوم و افراد دورتر،اما در صورت تقاضای پیوند سلول و وجود ۴ شاخص مشابه در ژنتیک این امر امکانپذیر است.
وی در مورد تعدد مصرف خون بند ناف در درمان بیماری گفت: اگر بیماری خونی باشد یکبار و اگر بیماری عصبی و غیرخونی مانند اوتیسم و فلج مغزی باشد تا ۲ بار قابل استفاده است. البته با توجه به وزن و سن گیرنده و نوع بیماری میزان استفاده از بند ناف مشخص می‌شود.
بلوچی هزینه ثبت نام را ۵ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان اعلام کرد و گفت: این مبلغ به صورت کامل یا نصف قبل از ذخیره و نصف پس از تایید یا با گرفتن تسهیلات از طریق بانک رسالت امکانپذیر است.
وی با تاکید بر اینکه امکان ذخیره سازی خون بند ناف برای اقشار کم درآمد و متقاضیان تحت پوشش نهادهای حمایتی کمیته امداد و بهزیستی به صورت اقساط وجود دارد، گفت: نمونه‌های ذخیره شده تحت پوشش بیمه بوده و در مقابل هر نوع حادثه محیطی بیمه هستند.
مدیر بانک خون بند ناف جهاددانشگاهی ایلام گفت: افراد متقاضی می‌توانند جهت ثبت نام به صورت حضوری به آدرس میدان ۲۲ بهمن بلوار سیدالشهدا کوچه کاج ساختمان پزشکان آریا مرکز یاس مراجعه کنند و یا با شماره‌های ۰۸۴۳۳۶۳۰۹۰ و ۰۹۳۰۱۳۵۷۶۳۷ تماس بگیرید و یا به صورت الکترونیکی با مراجعه به سایت www.rsct.ir ثبت نام را انجام دهند.
شرکت فناوری بن یاخته های رویان جهاددانشگاهی از سال ١٣٨۴ ذخیره سازی سلول‌های بنیادی خون بندناف نوزادان تازه متولد شده را آغاز کرده و تاکنون موفق به ذخیره سازی بیش از ١۴٠ هزار نمونه شده است. این بانک با داشتن ٣٢ نمایندگی در استان‌های مختلف توانسته است، با استاندارد سازی فرآیند جمع آوری و فریز نمونه های خون بندناف و همچنین مراکز پیوند علاوه بر درمان بیماری های بدخیم و نجات جان انسان ها و افزایش چشمگیر امید به زندگی در کشور، از خروج ده ها هزار دلار ارز برای تامین سلول از سایر کشورها جلوگیری کند.
